maandag 11 maart 2019

Kathara Devtera = Καθαρά Δευτέρα = Schone Maandag

Vandaag is de eerste officiële dag van de vasten. Het is de dag dat de 'saracosti' begint, wat de periode van 40 dagen betekent waarin de Grieks-orthodox gelovigen vasten. Je zult de woorden 'chronia polla kai kali sarakosti' horen als de Zakynthianen wensen dat alles goed gaat in deze periode. Dit feest is niet op een vaste datum omdat het verbonden is met Pasen.
Vanwege de vasten in de aanloop naar Pasen wordt er geen vlees, zuivel, vis, gevogelte of gerechten die met deze voedingsmiddelen zijn bereid, gegeten. Schelpdieren kunnen worden gegeten, maar drie dagen per week zijn vleesloze dagen tijdens de resterende weken van het vasten. Tijdens de Goede Week, de week vóór Pasen, zal het volledige vasten plaatsvinden. Palmzondag, de eerste dag van de Heilige Week, is een dag waarop alleen vis- en visgerechten worden geserveerd.

Lang geleden tekenden mensen mevrouw Sarakosti om de dagen vóór Pasen te tellen. Ze tekenden geen mond op haar gezicht omdat ze de 7 weken lange periode vóór Pasen vertegenwoordigde. Haar handen zijn gevouwen vanwege de vele gebeden. Ze had zeven benen en voeten, één voor elke week van de Sarakosti. Elke zaterdag sneden ze een been van haar af. De laatste etappe is dus de Heilige week.

Zakynthos deed het wat anders dan de rest van Griekenland en heeft haar eigen manier om de vasten te tellen. Zij maken geen non met zeven benen, maar zeven verschillende nonnen, één voor elke week. Elke non heeft de symbolen met betrekking tot elke zondag door de periode van de Grote vastentijd. De eerste zes dragen zwart, maar de zevende is in het rood gehuld en geeft de Heilige week aan die voor haar ligt. Ze worden meestal ergens geplaatst om gezien te worden en elke nieuwe week wanneer iemand voorbijgaat, zetten ze de non naar de juiste plek.

Andere tradities die beginnen met Kathara Devtera staan bekend als de 'Koulouma', waar Grieken traditionele gerechten bereiden op basis van de vastentijd, de meest populaire zijn taramosalata (viskuitsalade), octopus en garnalen, en natuurlijk de lagana, een plat, ovaal speciaal soort brood alleen gemaakt voor Kathara Devtera. Halvas is een snoepje dat ook op tafel moet worden gezet. Deze dag moet worden gevierd met geliefden en het betekent meestal picknicken, het weer toestaat.


Vliegers zijn een must, hoewel er geen exact bewijs is hoe vliegers een traditie werden op deze dag. Sommigen beweren dat het een Aziatische oorsprong heeft en dat er wensen zouden worden geschreven op hun vliegers, zodat de goden hen konden toestaan.
Hoewel er suggesties zijn die de oude Grieken  wiskundige Archytas van Tarentum (440-360 v. Chr.) was de eerste die een vlieger ontwierp en gebruikte in zijn aërodynamische experimenten, en er is ook bewijs van aardewerk uit de klassieke periode dat een jonge vrouw met een vlieger te zien is. Waar het ook vandaan kwam, toch houden de Grieken deze traditie nog steeds bij.

2 opmerkingen:

Unknown zei

Wat een leuk bericht weer Marlies, bedankt!
Al die filmpjes, geweldig en die muziek bezorgt mij heimwee!!
De échre taramosalata daar houden wij allebei van maar een goed recept heb ik er nog nooit van gevonden. Als jij die hebt hoop ik dat je het met mij wil deken.
Blijf vooral genieten van het mooie Zakynthos, groetjes Ineke Drevel

Leo en Marlies zei

Ineke wij zijn gewoon zo gelukkig dat we dit kunnen doen en we genieten iedere dag. Als ik een goed recept tegen kom, laat ik het je weten :)